Eenzaamheid even dodelijk als roken van 15 sigaretten p.d.

Denk hierbij aan zaken als slechte voeding en onvoldoende beweging, maar ook roken en het innemen van alcohol of drugs. Maar ook wanneer we ons mentale welzijn uit het oog verliezen, neemt de kans op een vroege dood toe. Sterker nog, de impact van jouw sociale kring op je levensverwachting is enorm groot. Iemand die zijn dagen slijt in eenzaamheid, heeft maar liefst vijftig procent (!) meer kans op voortijdig te overlijden dan iemand met veel sociale contacten.

Niet voor niets trekken gemeenten in ons land steeds meer ten strijde tegen eenzaamheid. Onder ouderen, maar ook onder jongeren komt eenzaamheid steeds vaker voor. Een behoorlijk aantal Nederlanders heeft geen partner, in sommige gevallen is er ook geen directe familie en leiden mensen een teruggetrokken leven. Juist door tijd door te brengen met anderen, houd je jouw eigen mentale gezondheid op peil. Natuurlijk is het daarnaast ook belangrijk om geregeld wat tijd in je eentje door te brengen. Het draait allemaal om balans. Telkens de hele dag in je eentje thuis zijn, is niet goed. Maar ieder uur van de dag in aanwezigheid van anderen doorbrengen, evenmin. Al vele eeuwen leeft de mens in groepen, die soms van grootte verschillen, maar meestal rond 150 individuen telt. Ga voor jezelf maar eens na met wie je in een bepaalde periode zoal te maken hebt. Je eigen familie en vrienden, de mensen in de straat, je collega’s, enzovoort. Kortom: de mensen met wie je communiceert. Niet uit alle categorieën zul je misschien evenveel mensen terug vinden in jouw eigen groep, maar de kans is groot dat je toch ongeveer op die 150 individuen uitkomt.

Wanneer je heel weinig sociale contacten hebt, doet dat iets met je lichaam. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat je immuunsysteem erdoor aangetast wordt. Hierdoor heb je dus een lagere weerstand en dat maakt me meer vatbaar voor infecties. Zo kan een mentale dip dus omslaan naar een fysiek probleem. Bovendien werkt eenzaamheid vaak allerlei ongezonde gewoontes in de hand. Je kent vast wel het denkbeeld dat je niet veel moeite neemt om elke dag iets lekkers te koken, wanneer je alleen voor jezelf kookt. Het koken voor iemand anders geeft vaak net wat meer energie en voldoening. En een wandeling maken? Dat is toch ook veel gezelliger met z’n tweeën? Veel mensen die alleen zijn, komen daardoor onvoldoende vaak van de bank af om te bewegen. Maar er is meer. Je hebt andere mensen nodig om gevoelens mee te kunnen delen. Is die mogelijkheid er niet, dan ontstaat een gevoel van leegte en verandert het beeld dat je hebt van je eigen leven. Je wordt meer en meer ontevreden over de kwaliteit van het leven en daardoor zorg je minder goed voor jezelf: de vicieuze cirkel is een feit.

Wanneer je de gevolgen van eenzaamheid vertaalt naar de impact op ons functioneren, kun je stellen dat eenzaamheid net zo dodelijk is als het roken van vijftien sigaretten per dag. Het is dus zaak om eenzaamheid te voorkomen. Maar voor mensen met een relatief klein sociaal netwerk kan dat lastig zijn. Overigens kunnen mensen zich ook te midden van anderen nog steeds eenzaam voelen. Het draait immers allemaal om begrip en acceptatie. Je kunt in een groep zijn, maar het gevoel hebben dat je er niet bij hoort. Als je de indruk krijgt niet begrepen te worden of gewoon niet zo goed emotioneel klikt met de personen in je omgeving, blijft eenzaamheid alsnog gedijen. Heb je voor jezelf het gevoel dat je eenzaam bent? Bekijk dan eens of er in jouw directe omgeving inloopvoorzieningen zijn waar je bijvoorbeeld op gezette tijden een kop koffie kunt gaan drinken. Vaak ontmoet je hier andere mensen, met wie je een band kunt aangaan. Het is sowieso een goed idee om naar buiten te gaan, ook wanneer je daar eigenlijk geen zin in hebt. Zelfs wanneer je tijdens een wandeling niemand ontmoet, kun je er nog steeds een positief gevoel door krijgen, onder meer doordat beweging de productie van het hormoon dopamine in je lichaam stimuleert.