Bewegen verlengt je leven
Opnieuw aangetoond in grootste onderzoek ooit.
Een grootschalige meta-analyse van onderzoekers van de Universiteit van Queensland, verschenen op 2 juli 2025 in British Journal of Sports Medicine (DOI: 10.1136/bjsports-2024-109122), toont met klinkend bewijs aan dat regelmatig bewegen de levensduur aanzienlijk verlengt. De wetenschappelijke analyse omvatte 85 longitudinale studies – waarin fysieke activiteit op meerdere momenten werd gemeten – met data van meer dan 8 miljoen deelnemers, gevolgd tussen de 10 en 35 jaar. Uit de meta-analyse blijkt dat mensen die consequent fysiek actief blijven, een 30–40% lager risico hebben op vroegtijdig overlijden aan alle oorzaken, vooral door hart- en vaatziekten. Tegelijkertijd is het nooit te laat om te beginnen. Degenen die op latere leeftijd starten met bewegen – zelfs na hun zestigste – behalen nog altijd een daling van 20–25% in overlijdensrisico vergeleken met inactieve leeftijdsgenoten.
Dosis–respons: meer effect bij bescheiden inspanning
Bijzonder opvallend was de dosis–responsrelatie. Activiteit tot ongeveer 8,75 MET-uren per week (→ ±150 minuten stevig wandelen per week) leverde het grootste verschil in mortaliteit op – vergelijkbaar met de lagere grens van de WHO-richtlijnen. Hogere activiteit boven deze grens gaf slechts marginale extra winst. Kortom: zelfs een bescheiden hoeveelheid beweging telt – iets is altijd beter dan niets.
Vrijetijdsbesteding wint van werkbeweging
De analyse onderscheidt ook het type activiteit. Vrijetijdsbesteding zoals wandelen, fietsen of sporten blijkt effectiever dan fysieke activiteit op het werk. Recreatief bewegen resulteert in een circa 39% risicoverlaging, terwijl arbeidsintensief werken zo’n 29% reductie oplevert. Mogelijk speelt de mentale component bij sport of recreatie een rol: plezier en controle versterken het effect.
Bewegingsgeheugen: het lichaam vergeet het nooit
Een verrassend inzicht: zelfs wie in het verleden actief was en later stopt, profiteert nog van een 'bewegingsgeheugen'. Hoewel de bescherming afneemt na verminderde activiteit, blijkt er blijvend voordeel uit vroegere inspanning . Toch is het beste resultaat weggelegd voor mensen die langdurig actief blijven.
Wat betekent dit voor onze praktijk?
Dit onderzoek bevestigt wat sportartsen en bewegingswetenschappers al vermoeden: regelmaat en levenslange inzet zijn sleutelwoorden. Praktisch advies: begin klein en bouw door: zelfs dagelijks 10–20 minuten stevig wandelen kan levensklasse verlengen. Kies activiteiten die je leuk vindt: dan houd je het vol. Stimuleer in de maatschappij: rampen zoals kantoortuinen, strakke schema’s en langdurig zitten belemmeren beweging. Herken belangrijke momenten: na pensionering, geboorte of gezondheidscrises is beweging juist essentieel. Dit onderzoek ondersteunt krachtig de boodschap dat je fitter, gezonder en langer leeft met regelmatige beweging – ongeacht je leeftijd. En het mooiste: je hoeft niet hard te trainen, gewoon blijven bewegen volstaat.