Kinderen vanaf 10-jarige leeftijd opgeroepen voor HPV-vaccin
Een groot aantal tieners kreeg in de afgelopen maanden een uitnodiging toegestuurd voor de HPV-vaccinatie.
Gewoonlijk kregen tieners deze vaccinatie rond het dertiende jaar, maar de overheid heeft ervoor gekozen om de prik al in het tiende jaar te geven. Om de mensen, die al tien geweest zijn, niet tussen wal en schip te laten vallen, is men nu bezig met een inhaalslag. Maar wat is dit precies voor vaccinatie en waarom is die belangrijk?
HPV is de afkorting van humaan papillomavirus. Dit is een virus dat verschillende soorten kanker kan veroorzaken. Baarmoederhalskanker komt hiervan het meest voor. HPV is heel besmettelijk. Het virus kan worden overgedragen via de handen, huid en mond. HPV komt veel voor, maar vaak zijn mensen zich er niet van bewust dat ze het virus bij zich dragen. Ze kunnen je dus besmetten zonder dat ze dit zelf weten. Er zijn veel verschillende HPV-typen, maar de typen 16 en 18 leiden het vaakst tot kanker. Het HPV-vaccin dat we in Nederland gebruiken, beschermt tegen deze twee typen HPV.
Vaccinatieprogramma
In ons land is men in 2009 begonnen met de HPV-vaccinatie. Destijds koos men voor de leeftijd van 13 jaar, omdat toen nog niet duidelijk was hoe lang de vaccinatie zou beschermen. We weten nu dat de vaccinatie langdurig (meer dan tien jaar) beschermt. Hierdoor kan de vaccinatie eerder aangeboden worden. Dit is van belang omdat de vaccinatie het beste werkt als hij gegeven wordt voordat een kind in aanraking komt met het virus. Het vaccin (Cervarix®) is goedgekeurd voor gebruik vanaf 9 jaar.
Het nut van vaccinatie
Onderzoek in Nederland laat zien dat bij gevaccineerde jonge vrouwen langdurige infecties met HPV-type 16 en 18 veel minder vaak voorkomen dan bij ongevaccineerde vrouwen, tot tien jaar na vaccinatie. Het vaccin beschermt dan voor ongeveer 95% tegen langdurige HPV-infecties met type 16 en 18. In veel landen, waaronder Nederland, zien we dat gevaccineerde vrouwen ook minder vaak een voorstadium van baarmoederhalskanker hebben dan ongevaccineerde vrouwen. Omdat het lang duurt (vaak tien tot vijftien jaar) voordat een HPV-infectie kan leiden tot kanker, waren er tot voor kort weinig studies die het effect van vaccinatie op daadwerkelijke kanker konden onderzoeken. In een Zweedse studie (2020) is echter aangetoond dat HPV-vaccinatie het risico op het ontwikkelen van baarmoederhalskanker sterk vermindert. In een studie in Engeland (2021) is na invoering van HPV-vaccinatie ook een aanzienlijke afname in baarmoederhalskanker en voorstadia daarvan gevonden.
Bijwerkingen
De gezondheid van jongeren die het HPV-vaccin krijgen wordt zorgvuldig in de gaten gehouden. Er zijn in ruim tien jaar tijd nooit ernstige, blijvende bijwerkingen van de vaccinatie gevonden, ook niet in andere landen. Soms ervaren mensen na het ontvangen van de vaccinatie wat spierpijn rond de plek waar de prik is gezet. Ook wordt soms buikpijn, misselijkheid, moeheid, hoofdpijn of koorts gerapporteerd. Dit zijn relatief milde bijwerkingen, die vaker voorkomen bij vaccinaties en die binnen enkele dagen verdwijnen.