Als vrijen pijn doet

Als vrijen pijn doet

Eén van mijn vrouwelijke cliënten die ik in behandeling had vanwege pijn bij het vrijen, beschreef seks als volgt: 'Het is net als een bezoek aan de tandarts. Je weet al een tijd dat het eraan zit te komen. Je moet eigenlijk wel gaan, maar zin heb je niet. Je ziet ertegen op. Wanneer je er eenmaal bent, lig je met verkrampte spieren te wachten op de pijn die gaat komen. Je ondergaat het, omdat je weet dat je er daarna weer voor een half jaar vanaf bent.' Pijn bij het vrijen wordt ook wel 'dyspareunie' genoemd. Er worden verschillende types onderscheiden. Bij 'oppervlakkige dyspareunie', wordt de pijn bij de ingang van de vagina gevoeld, meestal bij het naar binnen gaan van de penis. Bij 'diepe dyspareunie' geven vrouwen aan pijn in de onderbuik te voelen, door het stoten van de penis tijdens seks. Ook wordt er een onderscheid gemaakt tussen 'primaire dyspareunie', pijn vanaf de eerste keer seksuele ervaring, en 'secondaire dyspareunie', waarbij de klachten ontstaat na een periode van pijnloos vrijen.

Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 30 op de 100 volwassen vrouwen wel eens pijn ervaart bij het vrijen. Ongeveer 5 van de 100 volwassen vrouwen geven aan regelmatig pijn te hebben tijdens het vrijen en hier last van te hebben. Verrassend is dat 20 van de 100 seksueel actieve meiden tussen de 12 en 19 jaar aangeeft regelmatig pijn te ervaren. Helaas denken deze vrouwen hierdoor vaak dat pijn en vrijen bij elkaar horen. Er zijn verschillende lichamelijke oorzaken van dyspareunie bekend, zoals schimmelinfecties en bacteriële infecties, SOA's, vulvair vestibulitissyndroom (VVS),  Lichen Sclerosus, eczeem of psoriasis bij de vagina en het droger worden van de vagina na de menopauze. Vaak zien we dat de pijnklachten door een lichamelijke oorzaak ontstaan, maar door  psychische factoren in stand gehouden worden.

Wanneer een vrouw een keer pijn bij het vrijen heeft ervaren, bijvoorbeeld door een schimmelinfectie, kan ze de volgende keer bang worden om weer die pijn te voelen. Hierdoor raakt ze niet voldoende opgewonden en spant ze haar spieren aan. Opwinding zorgt ervoor dat een vrouw vochtig wordt. Er wordt als het ware een natuurlijk glijmiddel geproduceerd, waardoor penetratie makkelijk gaat. Bovendien zorgt opwinding ervoor dat de baarmoeder kantelt en er meer ruimte van binnen ontstaat. Hierdoor stoot de penis tijdens penetratie niet tegen de baarmoeder aan. Wanneer het aan opwinding ontbreekt, wordt er weinig of geen vocht geproduceerd en kantelt de baarmoeder minder of niet. Dit kan tot pijn leiden, zowel bij het naar binnen gaan van de penis als bij het stoten tijdens seks. Wanneer een vrouw bovendien uit angst haar spieren aanspant, met name de spieren van de bekkenbodem, knijpt zij haar vagina dicht. Het binnengaan van de penis gaat dan moeizaam en wordt pijnlijk. Hierdoor wordt de angst versterkt. De volgende keer ontstaat er nog minder opwinding en de spieren worden nog sterker aangespannen.

Wanneer dit mechanisme zich voort blijft zetten, kan vaginisme ontstaan waarbij de vagina volledig dicht gedrukt wordt en penetratie niet meer mogelijk is. Een seksuoloog kan je bewust maken van de in stand houdende factoren van de klachten en je helpen bij het vinden van manieren om seks te hebben zonder pijn. Soms wordt er samenwerking gezocht met een bekkenfysiotherapeut die je kan leren om de spieren van de bekkenbodem te ontspannen. Een verdere toename van de klachten kan zo voorkomen worden. Blijf dus niet met pijnklachten rond lopen, want pijn en vrijen horen niet bij elkaar. www.moveformotion.nl